Aktywiści przybliżają Peruwiańczykom imponujące dziedzictwo archeologiczne ich kraju

huaca pucllana

Huaca Pucllana, Lima. Zdjęcie z witryny Flickr, użytkownik Robert Nunn. Creative Commons Attribution-NonCommercial 2.0 Generic (CC BY-NC 2.0).

Czy kiedykolwiek powiązałeś archeologię z aktywizmem? Cóż, może powinieneś zacząć. W Peru, kraju tysiącletnich kultur, kilka grup pracuje nad tym, by zapewnić, że największe dziedzictwo kraju nie jest zgubione, ale stanowi część dumy Peruwiańczyków.

Ocal Las Huacas (SLH) [hisz.], to projekt, którego początki można datować na rok 2001, kiedy to nauczyciel Koke Contreras, wspólnie ze swoimi uczniami ze szkoły w Limie, gdzie pracował chciał stworzyć [hisz.] sieci obywatelskie dla ochrony i utrzymania archeologicznego dziedzictwa. 

El proyecto aprovecha las nuevas tecnologías de la información y comunicación (TIC) como instrumento para la organización y movilización social orientada a la preservación del patrimonio cultural. SLH busca convertirse en un instrumento para diversas comunidades locales interesadas en desarrollar sistemas de vigilancia ciudadana y participación local en la defensa y preservación del patrimonio arqueológico.

Projekt wykorzystuje nową technologię informacji i komunikacji (ICT), jako narzędzie dla społecznej organizacji i mobilizacji, mającej na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego. SLH ma nadzieję stać się narzędziem dla różnych lokalnych społeczności, zainteresowanych rozwijaniem systemów nadzoru obywateli oraz lokalnym udziałem w obronie i zachowaniu archeologicznego dziedzictwa. 

Czym są las huacas [ang.]? Historyk Juan Luis Orrego Penagos wyjaśnia [hisz.]:

Por definición, huaca es el término quechua que hace referencia a un lugar u objeto sagrado. Por lo tanto, huaca puede ser una construcción religiosa, un cerro, una laguna, un riachuelo, un árbol, una cueva o cualquier lugar u objeto (una piedra, un ídolo o una momia) que los antiguos peruanos consideraban sagrado. Con el tiempo, el término ha cambiado de connotación y hoy llamamos huaca a todo el patrimonio monumental y arquitectónico prehispánico como templos, centros administrativos, fortalezas, cementerios, etc. Es decir, los peruanos actuales asociamos el término con cualquier construcción física levantada por nuestros antepasados.

Z definicji, huaca w języku Keczua, to termin odnoszący się do uświęconego miejsca lub obiektu. Zatem, huaca może być strukturą religijną, wzgórzem, laguną, strumieniem, drzewem, jaskinią lub jakimkolwiek innym miejscem czy obiektem (skałą, idolem lub mamą), który starożytni Peruwiańczycy uważali za święty. Z czasem, skojarzenia z tym terminem się zmieniły i dzisiaj używamy słowa huaca dla określenia wszystkich monumentalnych elementów architektonicznego dziedzictwa, które powstały przed przybyciem Hiszpanów, tj.: świątynie, centra administracyjne, forty, cmentarze itp. Tak naprawdę, my Peruwiańczycy utożsamiamy ten termin z jakąkolwiek wzniesioną, fizyczną konstrukcją stworzoną przez naszych przodków. 

rutahuacas2

“Salvemos las Huacas” (Ocal Huacas) plakat. Użyto za zgodą. 

Ocal Huacas ma dwa cele: nakreślenie poprzez swoją platformę internetową map pozostałości archeologicznych w Limie oraz rozbudzenie świadomości o ważności, jaką niosą za sobą te pozostałości wobec lokalnej i narodowej tożsamości. Aby to zrobić, Ocal Huacas prowadzi różne działania, tj.: archeologiczne wędrówki [hisz.], “mające na celu identyfikację w jakim stanie jest nasze archeologiczne dziedzictwo, szukanie, rejestrowanie i dokumentowanie jego obecnej kondycji, po to by następnie mapy nowych miejsc mogły zostać nakreślone na platformie”, która ma także służyć temu, by przyciągnąć i zainteresować więcej obywateli.

W niektórych wędrówkach uczestniczą archeolodzy, którzy wyjaśniają ich uczestnikom historię huaca oraz działania podejmowane, by je odnowić, co pokazują te filmy wideo.

W tym filmie wideo, przewodnik wyjaśnia, jak kiedyś wyglądała strefa, w której mieści się huaca, a także jak w dzisiejszych czasach zmieniły się huaca oraz w jaki sposób zwiedzanie z przewodnikiem zmieniło postrzeganie otaczającego obszaru:

W drugim wideo, widzimy przewodnika wyjaśniającego, jak wyglądał ten teren przed przybyciem Hiszpanów, jak starożytni Peruwiańczycy z niego korzystali oraz jak dba się o okolicę w dzisiejszych czasach:

W poście na blogu o Ocal Huacas, Koke Contreras rozmyśla [hisz.] nad tym, co widzieli uczestnicy na jednej z wędrówek w Murallas de Chuquitanta, miejscu prac archeologicznych w otaczającej Limę okolicy:

EMori

Zdjęcie Enrique Mori. Użyto za zgodą.

Avanzamos a buscar las demás murallas hasta que ante nuestrosojos apareció una invitación a vivir en esta tranquila zona de Lima. En efecto el boom inmobiliario se hizo presente, no podía faltar. Una muralla de barro prehispánica a punto de colapsar nos daba la bienvenida. Un cartel nos invita a vivir en esta bucólica parte del valle. Aproveche la ocasión, separe con tiempo, marque su lote, coloque su piedra, su cerco e imagine la casa soñada ¿Podrá soportar esa muralla defensiva que repelió los ataques e invasiones de otras comarcas antes de la llegada de los Incas la invasión inmobiliaria?

Kontynuowaliśmy poszukiwania reszty murów, aż przed naszymi oczami nie ukazało się zaproszenie do życia w tej oazie spokoju. W rezultacie, nastąpił wzrost popularności nieruchomości, nie można było go przegapić. Przywitała nas ściana z błota, powstała jeszcze przed przybyciem Hiszpanów na granicy zapadliska. Znak zaprasza nas, by żyć w tej idyllicznej części doliny. Skorzystaj z okazji, zapomnij o czasie, wybierz sobie miejsce, swoją skałę, płot i wyobraź sobie wymarzony dom. Czy mur obronny, który niegdyś, przed przybyciem Inków, odpierał ataki i inwazje z innych regionów, będzie w stanie oprzeć się inwazji w celach nieruchomościowych?

W ten sam sposób, Colectivo Colli [hisz.] prowadzi działania, które promują lokalną tożsamość za pomocą wiedzy i oceny historii, szczególnie w Comas [ang.], dzielnicy w Limie, północnej Limie i okolicy:

El Colectivo Colli es una organización conformada por niños, niñas, púberes, adolescentes, jóvenes y personas interesadas en la protección del patrimonio arqueológico, cuyo principal objetivo es la sensibilización para la defensa y conservación de los diferentes monumentos, construcciones, caminos, murallas y expresiones materiales de los antiguos pobladores prehipanicos de la zona de Lima Norte.

Colectivo Colli, to organizacja składająca się z młodych ludzi, nastolatków, młodych dorosłych i osób indywidualnych, zainteresowanych ochroną archeologicznego dziedzictwa. Jej głównym celem jest podniesienie świadomości co do ochrony i konserwacji różnych pomników, budynków, dróg, murów oraz namacalnych dowodów na obecność starożytnych osadników z północnej Limy, którzy żyli przed przybyciem Hiszpanów. 

Jeden z aktywistów Colectivo Colli [hisz.] zamierza posprzatać huacas [hisz.] za pomocą specjalnego, technicznego wsparcia ze szkół znajdujących się w okolicy.

WShakespeare

Uczniowie z Colegio William Shakespeare porządkujacy Huaca El Retablo.

En la Huaca El Retablo se estuvo coordinando a lo largo de la semana con entusiastas vecinos cercanos al sitio arqueológico, ellos vienen haciendo los esfuerzos por rescatar del estado en abandono en que se encuentra este espacio, que en horas de la noche es frecuentado por personas de mal vivir. A ellos se sumaron entusiastas estudiantes de secundaria del Colegio William Shakespeare quienes guiados por sus maestros realizaron la limpieza de la huaca y sus alrededores.

 W Huaca El Retablo [Ołtarz Huaca], Colectivo Colli, przez cały tydzień współpracował z rozentuzjazmowanymi ludźmi, mieszkającymi w okolicy prac archeologicznych. Mieszkańcy przychodzą i wkładają mnóstwo wysiłku w ocalenie tego porzuconego miejsca, które nocą odwiedzane jest przez podejrzanych osobników. Nadzorowani przez swoich nauczycieli, pełni entuzjazmu uczniowie z Colegio William Shakespeare, przyłączyli się do porządkowania huaca i jego okolic.                    

Ponadto, Protective Cycling Circle for Las Huacas (Opiekuńcze Koło Rowerzystów na rzecz Las Huacas) [ang.] również przyczynia się [hisz.] do konserwacji dziedzictwa materialnego i niematerialnego. W dodatku, promuje rower jako środek transportu poprzez wycieczki rowerowe lub archeologiczne przejazdżki [hisz.]:

La actividad se compone de una visita guiada al mes por las diferentes Huacas de los distritos de Lima, donde se explica el papel que cumplían en su contexto histórico, se evalúa su estado de conservación y finalmente pedalean en círculos a su alrededor para reconectarse con ella y revitalizar su energía protectora.

Działalność obejmuje jedną wizytę z przewodnikiem w ciągu miesiąca, do różnych Huacas w dzielnicach Limy. Wyjaśnia to rolę, którą Huacas odegrały w kontekście historycznym i ocenia stan konserwacji. Wreszcie, rowerzyści poruszają się robiąc koła wokół Huacas, co daje im możliwość ponownej styczności z Huacas oraz pobudza ich energię do ochrony.

Te i inne przedsięwzięcia, tj.: Cuida tu Huaca PLO [hisz.] (Zaopiekuj się swoim Huaca PLO), Instituto de Cultura, Historia y Medio Ambiente – ICHMA [hisz.] (Instytut Kultury i Srodowiska), HistoriActualFortaleza de Campoy [hisz.] (Fort Campoy) i kilka innych, tworzą sieć stypendiów, aktywistów i ludzi w różnym wieku, którzy promują ocenę oraz świadomość konieczności konserwacji narodowego dziedzictwa archeologicznego. 

W czasie, gdy dziedzictwo Peru jest zagrożone [ang.], a dużej części obywateli brakuje świadomości, potrzeba zarówno wsparcia od instytucji, lokalnych władz [hisz.] oraz państwa [hisz.], jak i uczestnictwa wszystkich ludzi. 

Rozpocznij dyskusję

Autorzy, proszę Zaloguj »

Wskazówki

  • Wszystkie komentarze są moderowane. Nie wysyłaj komentarza więcej niż raz, gdyż może to zostać zinterpretowane jako spam.
  • Prosimy, traktuj innych z szacunkiem. Komentarze nieprzywoite, obraźliwe lub atakujące inne osoby nie będą publikowane.