Porywaczy panien młodych w Kirgistanie spotka surowsza kara

Konstytucja Republiki Kirgiskiej wyraża się bardzo jasno na temat przymusowego małżeństwa. Artykuł 36, punkt 5 konstytucji mówi: „Żadne małżeństwo nie może zostać zawarte bez dobrowolnej i obopólnej zgody pary.”

Niemniej jednak, uprowadzanie panien młodych czyli ala kachuu, jest wciąż szeroko praktykowaną „tradycją” w wioskach i prowincjonalnych miasteczkach Kirgistanu.

Centrum dla Kobiet w Bishkek szacuje, że jakieś 11800 dziewcząt uprowadza się rocznie w Kirgistanie, w tym około 2000 zostaje zgwałconych. Większość porwań uchodzi bezkarnie. Tylko jedna na 700 dziewcząt narażonych na uprowadzenie wnosi pozew przeciwko porywaczom, chociaż kirgiski kodeks prawny przewiduje za porwanie i zmuszenie kobiety do ślubu do trzech lat więzienia.

Większość ślubów w Kirgistanie, jak ten na zdjęciu, nie różnią się specjalnie od ślubów na całym świecie. Jednakże, tysiące mężczyzn, głównie z okolic wiejskich, podąża za pradawną tradycją porywając dziewczynę, którą chcą poślubić. Zdjęcie wykonane przez Evgeni Zotov – użytkownika Flickr, zaktualizowane 28 czerwca 2010 (CC BY-NC-ND 2.0)

Kampanie przeciwko ala kachuu

Organizacje kobiece w Kirgistanie aktywnie walczą przeciwko praktykom uprowadzania panien młodych, jak już wcześniej relacjonował serwis Global Voices. Później, tego samego lata kiedy napisano artykuł, Centrum Interwencji Kryzysowej i Młodzieżowa Sieć Edukacji „Y-PEER” kontynuowała kampanię. Przedstawiano krótkie skecze pokazujące dlaczego powinno się walczyć z porywaniem panien młodych. Mężczyzn, którzy brali udział w akcji, zachęcano, aby podpisali przysięgę zobowiązującą ich do szanowania praw kobiet i do zaniechania brania udziału w nielegalnych praktykach.

Inna kampania, która została podjęta tej jesieni, dąży do przekonania kirgiskich deputowanych, aby wprowadzili surowsze kary za uprowadzanie panien młodych. Działacze biorący udział w tej kampanii uważają, że trzy lata w więzieniu to niewystarczająca kara dla kogoś, kto porwał dziewczynę i zmusił ją do zawarcia małżeństwa. Dla porównania — osoba, która ukradła owcę może spędzić do 11 lat w więzieniu.

Poseł Kozhobek Ryspaev, znienawidzona postać dla działaczy kampanii przeciwko porywaniu panien młodych, wytłumaczył różnicę pomiędzy tymi dwoma przestępstwami posługując się niesmacznym żartem:

Но ведь скот съедают, а женщин — нет.

Cóż, inwentarz żywy się zjada, a kobiet nie.

Ostatnia kampania została wywołana przez wydarzenie, które miało miejsce w czerwcu 2012 roku w małej wiosce, w prowincji Issyk-Kul, gdzie mężczyzna porwał i zgwałcił młodą kobietę. Chociaż rodzice dziewczyny odnaleźli ją i zabrali z domu „pana młodego” tego samego dnia, dziewczyna wkrótce popełniła samobójstwo. Pierwszego października lokalny sąd skazał porywacza na do sześciu lat pozbawienia wolności, co stało się  pierwszą sprawą wniesioną przeciwko porywaczowi panny młodej w Kirgistanie od czasu uzyskania niepodległości.

Debaty w parlamencie

18 października, pod presją ze strony aktywistów, parlament uchwalił ustawę, czyniąc porwanie panny młodej przestępstwem zagrożonym karą do siedmiu lat pozbawienia wolności. Zostało to poprzedzone ożywionymi rozmowami pomiędzy posłami.

Na przykład, posłanka Irina Karamushkina (Partia Socjaldemokratyczna) argumentowała:

Умыкание невест, либо кража невесты — это в полном смысле слова кража человека, это похищение человека. Я понимаю, что есть такая традиция, очень такая старая традиция, ее применяют. Но традиция тогда станет традицией, когда обе стороны согласны.

Porywanie panien młodych jest dosłownie uprowadzeniem. Rozumiem, że taka tradycja istnieje, prastara tradycja, która wciąż jest praktykowana. Jednakże, tradycja tylko wtedy jest tradycją, kiedy obie strony się na nią zgadzają.

Poseł Kozhobek Ryspaev jednak nie zgodził się, jak zacytował bloger Ulukbek Babakulov:

Ужесточение наказания за кражу невесты может привести к тому, что мы пересажаем всех мужчин в Кыргызстане.

Wprowadzenie surowszych kar za porywanie panien młodych może skończyć się uwięzieniem wszystkich mężczyzn w Kirgistanie.

Dastan Bekeshev, kolega Ryspaeva z parlamentu obstawał przy zaostrzeniu kar, sugerując, że mogłoby to zapobiec wielu samobójstwom:

На практике нередки случаи суицида среди девушек. Их родители не знают, как наказать виновных, и иногда готовы даже на самосуд. А потому ужесточение ответственности просто необходимо.

W praktyce dość często zdarza się, że dziewczęta [narażone na porwanie i zmuszenie do małżeństwa] popełniają samobójstwo. Ich rodzice nie wiedzą jak ukarać sprawców i czasami są nawet gotowi by ich zlinczować. Dlatego właśnie surowsza kara jest konieczna.

Posłanka Shirin Aitmatova poparła swojego kolegę:

Я к этому положительно отношусь. Я думаю, что это правильно.

Jestem ku temu pozytywnie nastawiona. Myślę, że to słuszne.

Kwestie kulturowe związane z płcią, takie jak porywanie panien młodych, wychodzą na pierwszy plan w społeczeństwie Kirgistanu dzięki nieustającym działaniom obywateli. Zwolennicy tej kampanii, założonej przez feministki w Bishkek, są za zwiększeniem ilości mandatów poselskich dla kobiet. Tłumaczenie z kirgiskiego brzmi: „Kobieto, twe miejsce jest w TYM domu.”

Jak na ironię jednak, niecały tydzień później asystent Aitmatovej z parlamentu porwał dziennikarkę telewizyjną, z którą spotykał się w przeszłości, aby ją poślubić.

Co więcej, jak przypomniał Ulugbek Babakulov czytelnikom swojego bloga:

Но, к сожалению, трезвомыслящих парламентариев в ЖК меньшинство и, как показывает практика, их голос часто тонет в гуле голосов гораздо менее достойных народоизбранников

Niestety, trzeźwo myślący parlamentarzyści należą do mniejszości [w Parlamencie Kirgistanu], i praktyka pokazuje, że ich głos jest często zagłuszany przez krzyki popularnych, lecz mniej wartościowych przedstawicieli.

Jako część nieustającej kampanii obywatelskiej przeciwko porywaniu panien młodych 28 października  zorganizowano również przejażdżkę rowerową w Bishkek pod hasłem: „Kolarstwo i ja jesteśmy przeciwko przemocy.”

Nawiasem mówiąc, choć może to sprawiać wrażenie jakoby wszystkie kirgiskie osobistości telewizyjne płci żeńskiej chociaż raz w życiu ucierpiały z powodu porwania (co jest nieprawdą), serwis Global Voices do przyszłego tygodnia zbierze reakcje na temat „udawanego porwania” prezenterki telewizyjnej przez dziennikarzy brukowca.

Ten post jest częścią Studenckiego Projektu GV Azji Środkowej na Uniwersytecie Azji Środkowej w Bishkek (Kirgistan).

Rozpocznij dyskusję

Autorzy, proszę Zaloguj »

Wskazówki

  • Wszystkie komentarze są moderowane. Nie wysyłaj komentarza więcej niż raz, gdyż może to zostać zinterpretowane jako spam.
  • Prosimy, traktuj innych z szacunkiem. Komentarze nieprzywoite, obraźliwe lub atakujące inne osoby nie będą publikowane.