Grecki kryzys finansowy i protesty antyoszczędnościowe od początku do dziś

Ten post jest częścią naszych relacji specjalnych: Europa w kryzysie.

(Uwaga: Oryginalny artykuł został opublikowany 28 października 2011)

Mimo iż minęło już półtora roku od rozpaczliwych negocjacji ratunkowych rządu Grecji z Międzynarodowym Funduszem Walutowym, Europejskim Bankiem Centralnym i Unią Europejską, w wyniku których potrzebujący kraj otrzymał wsparcie finansowe, nieustępliwa i coraz bardziej nieskuteczna polityka oszczędnościowa [en] narzucana przez te trzy organizacje (zwane „troika”) socjalistycznemu rządowi Grecji, spotyka się z nieustającymi protestami. Dramat europejskiego kryzysu zadłużenia [en] z Grecją w centrum osiąga swój szczyt, a politycy z całych sił [en] szukają możliwości rozwiązania problemu rosnącego zadłużenia Unii Europejskiej.

Runner statue mocked up as a rioter. Photo courtesy of the Athens indignants' multimedia team, licensed as CC BY-NC-ND 3.0

Rzeźba przedstawiająca biegacza przebranego za manifestanta. Zdjęcie zamieszczone dzięki uprzejmości grupy multimedialnej ateńskiego Ruchu Oburzonych, na licencji CC BY-NC-ND 3.0

Grecki Ruch Oburzonych [en], inspirowany powstaniami „Arabskiej Wiosny” i europejskim ruchem rewolucyjnym [pl], który rozpoczął się w Hiszpanii [pl], polega przede wszystkim na tzw. proteście siedzącym [z angielskiego: sit-ins], czyli okupowaniu głównych placów w Atenach i Salonikach. Pozornie rozbity latem, po serii brutalnych represji policyjnych [en], wydaje się ponownie odzyskiwać siły od września wraz ze wzrastającym społecznym wrzeniem wobec kolejnej rundy działań oszczędnościowych uzgodnionych na nadzwyczajnym szczycie strefy euro w lipcu [en].

Skutki polityki oszczędnościowej

Przy ponad czterdziestoprocentowej stopie bezrobocia wśród młodzieży [en] oraz niepewności spowodowanej coraz mniejszymi możliwościami znalezienia pracy w kraju, nieustająca polityka oszczędnościowa wywołała nową falę imigracji. Wyjazd najzdolniejszych młodych Greków z ojczyzny przyczynił się do spowolnienia gospodarki. Sytuację pogorszyła też gwałtowna fala przechodzenia Greków na wcześniejszą emeryturę [en] (niekiedy przymusową), której przyczyną było obniżenie wypłacanych świadczeń oraz podniesienie wieku emerytalnego.

Według wypowiedzi eksperta ONZ z lipca [2012], polityka oszczędnościowa może być uznana za pogwałcenie praw człowieka [en]. Nieustająca kaskada działań oszczędnościowych odciska się piętnem [en] na codziennym życiu Greków. Wielu z nich coraz częściej ma ograniczony dostęp do usług socjalnych, a niektórych nie stać na zakup podstawowych towarów. Taka sytuacja spowodowana jest przez chwiejny wzrost VATu oraz obniżki pensji, emerytur i cięcia świadczeń. Według ostatniej publikacji w czasopiśmie medycznym The Lancet widoczne jest także niekorzystny wpływ kryzysu na zdrowie ludności [en] oraz prawdopodobny wzrost samobójstw i przestępczości [en].

Twórczy Grecy są również dotknięci skutkami polityki oszczędnościowej i wykorzystują blogi i media społecznościowe, aby dać upust swoim frustracjom. Aktywna blogerka i copywriterka Constantina Delimitrou maluje ponury obraz finansowej niepewności [el], chwytając za serca Greków:

 

Mass 'Indignant' protest in Athens. Image by endiaferon, copyright Demotix (29/05/2011).

Masowy protest Oburzonych w Atenach. Autor zdjęcia: endiaferon, prawa autorskie Demotix (29/05/2011). 

Οι περισσότεροι είμαστε με μόνιμες τανάλιες στα στομάχια για το περισσότερο μέρος της ημέρας και της νύχτας. Ένα βλαμμένο συνοθύλευμα από φόβους, αγωνίες, εικόνες τρομακτικές που δε θες αλλά σου σφηνώνονται στο κεφάλι και δε σ’ αφήνουν να πάρεις ανάσα. [..] ακούς να ρωτάνε πόσα μακαρόνια να βάλουν στην άκρη για μια ώρα ανάγκης, πώς θα πάνε στη δουλειά χωρίς φράγκο και πόσο νερό άραγε να θέλει ένα μποστάνι στο μπαλκόνι. Και εκείνη η κυρία ένα βράδυ στο μετρό. Που έκλαιγε για δέκα ευρώ στο τηλέφωνο. Τα παιδιά της στο νοσοκομείο και δεν έβρισκε δέκα ευρώ να ταΐσει τα εγγόνια. Και αυτός που μιλούσε δεν είχε να της δώσει. Και δεν είχα ούτε εγώ. Αλλά και να ‘χα, πώς να πλησιάσεις τον άλλο να τον βοηθήσεις;

Większość z nas czuje kamień w sercu przez większość dnia i nocy. Mieszanina lęków, niepokoju i przerażających obrazów kotłuje się w głowie, strach siedzący na piersi nie pozwala oddychać. […] Słyszysz, jak zastanawiają się, ile spaghetti odłożyć na czarną godzinę, jak iść do pracy nie mając ani grosza, ile wody potrzebują rośliny na balkonie. I tamta kobieta, tamtej nocy w metrze. Płakała do telefonu z powodu 10 euro. Jej dzieci były w szpitalu i nie mogła znaleźć 10 euro, aby nakarmić swoje wnuki. Jej rozmówca nie miał żadnych pieniędzy, by jej dać. Ja też nie. A nawet gdybym miała, w jaki sposób podejść do kogoś, by zaoferować pomoc?

Główne zgromadzenie Oburzonych z Aten, 29/5/2011. Autor zdjęcia: Cyberela, na licencji CC BY-NC-ND 3.0

 

 

 

Web designerka, Cyberela, w suchy sposób ocenia swoje szanse osoby przewlekle chorej na naczyniaka [pl]:

@Cyberela: Φυσικά τις θεραπείες που κάνω τώρα δεν μπορει να μου τις πληρώσει η ασφάλιση. Ο κόσμος με αιμαγγειωμα είναι καταδικασμένος στην Ελλάδα.

@Cyberela: Oczywiście moje ubezpieczanie nie pokrywa kosztów leczenia. Chorzy na naczyniaki w Grecji są straceni.

Aktor Haris Attonis przedstawił na Twitterze swoją lakoniczną obserwację na temat migracji:

@hartonis: Οι μισοί γνωστοί μου μετακόμισαν στο εξωτερικό. Οι άλλοι μισοί, μέσα τους.

@hartonis: Połowa moich przyjaciół wyemigrowała za granicę. Pozostali – wewnątrz siebie.

Starcia policji

Niepohamowana przemoc policji zaostrza społeczne naciski. Najpoważniejszy incydent miał miejsce 28-29 czerwca podczas bezprecedensowego użycia przemocy przez policję wobec protestujących na placu Syntagma w Atenach. Międzynarodowe organizacje praw człowieka, które potępiły to zajście, zwróciły uwagę na masowe użycie gazów łzawiących [en] i wezwały grecką policję do powstrzymania się od stosowania siły [en].

Policja przeprowadziła nocny nalot, rozbijając na placu grupę protestujących, których z powodu letnich wakacji przybyło mniej niż zwykle. Takie prewencyjne działania policji [el] prawdopodobnie miały za zadanie wpłynąć na demonstrantów i zapobiec przyszłym zgromadzeniom tak, jak stało się to w czasie późniejszych protestów w Hiszpanii [en] i w Stanach Zjednoczonych. Tradycyjne przemówienie premiera z okazji otwarcia Międzynarodowych Targów w Salonikach we wrześniu spotkało się z burzliwymi protestami i starciami [en], gdy różne grupy zgromadziły się na silnie strzeżonym przez policję placu, podczas gdy ogłaszano wprowadzanie kolejnego nadzwyczajnego podatku od nieruchomości.

Wykorzystanie portali społecznościowych

Protest at Syntagma Square, 25/5/2011. Photo courtesy of the Athens indignants, licensed CC BY-NC-ND 3.0

Protest na Placu Syntagma, 25/5/2011. Zdjęcie dzięki uprzejmości ateńskiego Ruchu Oburzonych, na licencji CC BY-NC-ND 3.0

Twitter stał się głównym portalem dla dziennikarstwa obywatelskiego i aktywizmu społecznego w Grecji, od czasu zamieszek, które wybuchły po zabiciu nieletniego przez policję w 2008 roku [en]. Wielu aktywistów zajmujących się publikowaniem najświeższych wiadomości dokonało imponującej pracy uporządkowując historię protestów antyoszczędnościowych za pomocą narzędzia aggregation na Twitterze.

Theodora Economides (@IrateGreek na Twitterze) użyła Chirpstory, by uporządkować główne protesty w Atenach [en], a Antonis Gazakis (@gazakas na Twitterze) publikował codziennie na żywo na serwisie Storify sprawozdania z głównego zgromadzenia Oburzonych w Salonikach [en].

Myrto Orfanoudaki Simic kolekcjonuje filmy wideo obrazujące brutalność policji z 29 czerwca [en]. Tymczasem 31.000 użytkowników polubiło profil na Facebooku ateńskich Oburzonych [en], a 5.000 użytkowników – profil na Facebooku Oburzonych z Salonik [en]. Od początku 2009 r. dziesiątki fotografów zamieściło na Demotixie fotoreportaże dotyczące Greckich protestów [en], a od rozpoczęcia protestów tysiące zdjęć i dziesiątki filmów wykonanych przez działaczy i dziennikarzy obywatelskich znalazło się na blogu grupy multimedialnej Ateńskich Oburzonych na Placu Syntagma [el] (na licencji Creative Commons).

Oburzeni próbują śmiać się przez łzy, Theodora rozpoczęła również na Twitterze hashtag #GreekPoliticianManual [Podręcznik Greckiego Polityka], wzorując sie na Podręczniku Arabskiego Tyrana autorstwa Iyada El Baghdadiego [en], by wyśmiać moralność i zachowanie polityków. Parodia The Angry Greeks vs. Angry Birds, stworzona przez publikującą w sieci grupę ToonPosers, zdobył 105.000 odsłon na YouTube.

Codzienne informacje na temat wpływu europejskiego kryzysu zadłużenia na Grecję i inne kraje europejskie dostępne są na koncie na Twitterze (@GVEuropeCrisis) naszych relacji specjalnych Europa w kryzysie.

Ten post jest częścią naszych relacji specjalnych: Europa w kryzysie.

Rozpocznij dyskusję

Autorzy, proszę Zaloguj »

Wskazówki

  • Wszystkie komentarze są moderowane. Nie wysyłaj komentarza więcej niż raz, gdyż może to zostać zinterpretowane jako spam.
  • Prosimy, traktuj innych z szacunkiem. Komentarze nieprzywoite, obraźliwe lub atakujące inne osoby nie będą publikowane.